kancelaria@malanowski.eu
tel. 798 87 18 17

Sąd Najwyższy – przełom w kredytach indeksowanych!

W ostatnim czasie mamy prawdziwy wysyp korzystnych dla Frankowiczów orzeczeń. Niewątpliwie największy oddźwięk wzbudziły dwa niedawne wyroki Sądu Najwyższego, wydane w dniach 4 kwietnia 2019 r. (sygn. III CSK 159/17) oraz 9 maja 2019 (sygn. I CSK 242/18). Obydwa orzeczenia stanowią niewątpliwy przełom dla kredytobiorców, jako że – po raz pierwszy w historii sporów Frankowiczów z bankami – Sąd Najwyższy dokonał klasycznego „odfrankowania” umów kredytowych.

Kluczowe ustalenia poczynione przez Sąd Najwyższy w powyższych sprawach są następujące:

  • Postanowienia umowy określające zasady ustalania przeliczenia na CHF przy wypłacie kredytu, jak i przy spłacie jego poszczególnych rat, mają charakter niedozwolonych postanowień umownych.
  • Uznanie, że postanowienia określające zasady przeliczania kwoty kredytu na walutę obcą są niedozwolonymi postanowieniami umownymi, powoduje, że nie wiążą one kredytobiorców;
  • Sądowi powszechnemu nie wolno zastępować postanowień niedozwolonych innymi (zakaz „wypełniania luki”). W szczególności nie można zastępować postanowień indeksacyjnych odwołaniami do kursu walut stosowanego przez Narodowy Bank Polski.
  • Powyższe prowadzi do całkowitej eliminacji mechanizmu indeksacji z treści wiążącej strony umowy kredytu.
  • Eliminacja mechanizmu indeksacji nie prowadzi do zmiany wysokości i zasad ustalania oprocentowania.
  • Umowa kredytu pozostaje ważna, przy czym staje się faktycznie kredytem złotówkowym, oprocentowanym w dalszym ciągu stawką LIBOR CHF.
  • Bank powinien zwrócić nadpłaty powstałe w czasie spłacania przez kredytobiorcę kredytu w oparciu o niedozwolone klauzule przelicznikowe, co może wymagać przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego.

Krótko mówiąc, Sąd Najwyższy w powyższych orzeczeniach sformułował koncepcję „odfrankowania” kredytu, polegającą na założeniu, że umowa kredytu pozostaje ważna, ale bez powiązania kwoty wypłaconego faktycznie kredytu z kursem waluty obcej. Kwoty spłacane w oparciu o kurs waluty powinny zostać zwrócone po ich stosownym wyliczeniu, uwzględniającym eliminację mechanizmu indeksacji z umowy. Innymi słowy, kredyt do tej pory indeksowany, w którym zarówno saldo zadłużenia jak i wysokość raty miesięcznej zależne były od wysokości kursu CHF staje się zatem kredytem złotówkowym, z zachowaniem oprocentowania LIBOR CHF.

Powyższe orzeczenia zasługują na pełną aprobatę, jako że w sposób prawidłowy i pełny uwzględniają wymogi wspólnotowego prawa konsumenckiego, jak również przywracają poszkodowanym konsumentom wiarę w sprawiedliwość. Dają także możliwość odzyskania środków wydanych przez kredytobiorców na spłatę zobowiązań wynikających z wadliwych prawnie instrumentów finansowych.

W przypadku przeciętnego frankowicza możliwe do dochodzenia kwoty wahają się przeciętnie od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych.


Orzeczenia:

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2019 r. (sygn. III CSK 159/17)

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2019 (sygn. I CSK 242/18)